Wdrażanie narzędzi opartych na sztucznej inteligencji do codziennej praktyki szkolnej wymaga od nas nowego spojrzenia na kwestie bezpieczeństwa cyfrowego. Ochrona uczniów w sieci to dziś nie tylko zabezpieczenie przed nieodpowiednimi treściami, ale także ochrona ich danych osobowych i budowanie odporności na coraz bardziej wyrafinowane zagrożenia.

Najistotniejsze informacje:

• Prywatność danych jest fundamentem bezpiecznego korzystania z AI w edukacji.

• Należy korzystać wyłącznie z narzędzi AI, które są zgodne z RODO i mają jasną politykę prywatności.

• Uczniowie muszą być świadomi, że dane wprowadzane do publicznych modeli AI mogą być wykorzystywane do ich trenowania.

• Nowe zagrożenia to m.in. phishing generowany przez AI i deepfake.

• Edukacja w zakresie cyfrowego obywatelstwa jest kluczowym elementem prewencji.

Problem: Niewidoczne zagrożenia i ochrona prywatności

Wielu nauczycieli i uczniów, korzystając z darmowych aplikacji AI, nie zdaje sobie sprawy, co dzieje się z danymi, które do nich wprowadzają. Informacje o postępach w nauce, fragmenty wypracowań czy nawet zwykłe rozmowy z chatbotem mogą być gromadzone i analizowane. Rozwiązaniem jest proaktywne podejście do bezpieczeństwa, które opiera się na dwóch filarach: starannej selekcji narzędzi przez szkołę i nauczycieli oraz ciągłej edukacji uczniów w zakresie świadomego korzystania z sieci.

Kluczowe zasady bezpiecznego wdrażania AI

1. Weryfikacja narzędzi przed użyciem

Zanim wprowadzisz nową aplikację AI w klasie, odpowiedz na poniższe pytania:

• Polityka prywatności: Czy jest łatwo dostępna i zrozumiała? Czy firma jasno określa, jakie dane zbiera i jak je wykorzystuje?
• Zgodność z RODO: Czy narzędzie jest przeznaczone na rynek europejski i spełnia wymogi Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych?
• Wiek użytkownika: Czy regulamin zezwala na korzystanie z narzędzia przez osoby niepełnoletnie? Wiele popularnych narzędzi AI ma ograniczenie wiekowe (np. 13 lub 18 lat).
• Konta edukacyjne: Czy dostawca oferuje specjalne, bezpieczniejsze konta dla szkół, które zapewniają większą ochronę danych?

2. Edukacja uczniów: Złote zasady

Regularnie rozmawiaj z uczniami o bezpiecznych zachowaniach w sieci. Ustalcie wspólnie klasowy kodeks korzystania z AI:

• Nie udostępniaj danych osobowych: Przypominaj, aby nigdy nie wpisywać w publicznych chatbotach swojego imienia, nazwiska, adresu, nazwy szkoły ani innych informacji umożliwiających identyfikację.
• Myśl, zanim wpiszesz: Traktuj rozmowę z publicznym AI jak rozmowę w miejscu publicznym. Nie wpisuj tam niczego, czego nie chciałbyś, aby przeczytał ktoś obcy.
• Weryfikuj i pytaj: Naucz uczniów, aby podchodzili krytycznie do informacji uzyskanych od AI i zawsze pytali nauczyciela, jeśli coś wydaje im się dziwne lub niepokojące.
• Uważaj na phishing: Uświadom uczniom, że AI może być używane do tworzenia bardzo przekonujących maili i wiadomości phishingowych, które próbują wyłudzić dane do logowania.

3. Aspekt techniczny i organizacyjny

• Konta szkolne: W miarę możliwości korzystaj z narzędzi zintegrowanych z ekosystemem szkolnym (np. Microsoft, Google), które oferują wyższy standard bezpieczeństwa i zarządzania kontami uczniów.
• VPN i filtry treści: Upewnij się, że sieć szkolna jest odpowiednio zabezpieczona.
• Procedury reagowania: Szkoła powinna mieć jasno określoną procedurę na wypadek incydentu bezpieczeństwa (np. wycieku danych).

Bezpieczeństwo w erze AI to temat, który wymaga ciągłej uwagi i aktualizacji wiedzy. Traktując go jako integralną część cyfrowej edukacji, budujemy nie tylko wiedzę, ale i odpowiedzialność – kluczową kompetencję przyszłości.